Kategoriler
Yaşam

Bazı gıdalar pişirmeden önce asla yıkanmamalı

Yemek yaparken hazırladığınız bazı gıdaları yıkamanız çok tehlikeli olabilir. Gıdaları yıkarsanız üzerindeki bakterilerin tezgahın yüzeyine ve hatta tüm mutfağa yayılmasına neden olabilirsiniz. Buna bağlı olarak da hastalanma ihtimaliniz artabilir.

Pazardan, marketten ya da kasaptan aldığınız gıdaları pişirmeden önce üzerindeki mikroplardan arındırmak için hemen herkes onları yıkamak ister. Ancak bazı gıdaların pişirilmeden yıkanması çok tehlikelidir. Reader’s Digest’ta yer alan habere göre, işte pişirmeden önce asla yıkamamanız gıdalar:

Tavuk ve balık

Marketten ya da kasaptan aldığınız tavuğu pişirmeden önce lavaboda yıkar mısınız? Öyleyse, bu alışkanlığı bırakma zamanı gelmiştir. Gıdalardan çıkan herhangi bir bakteri veya patojeni ortadan kaldırmakla kalmaz, aynı zamanda kontaminasyon (bulaşma) riskini de arttırır. Lavabonuzda çiğ tavuk ve balık yıkarsanız, tavuğun üzerindeki bakterileri, mutfak tezgahınızdaki temiz yüzeylere yayma, bulaştırma ihtimaliniz yüksektir. Bakterilerden kurtulmanın tek yolu onu pişirmek.

Kırmızı et

Aynı şekilde eti de yıkadığınızda bakteri yaymanın yanında ete nem eklersiniz. Yıkama sırasında ete ilave edilen nem, tadı da etkileyebilecek buhar oluşturur. Etin nemini almak için pişirmeden önce en fazla kağıt havluyla hafifçe bastırabilirsiniz. Eti ocağa bırakınca hemen lavabonuzu ve yakındaki yüzeyleri temizleyin. Etinizi marine etmeyi planlıyorsanız, buzdolabında saklayın ve etin içinde bulunduğu sıvının çapraz bulaşmayı önlemeye özen gösterin.

Önceden yıkanmış gıdalar ve salata

Paket üzerinde önceden yıkanmış yazan gıdaları tekrar yıkamanıza gerek yok. Suyunuzu ve zamanınızı koruyun! Ayrıca, diğer gıdaların yanında veya diğer gıdaların bulunduğu yüzeylerde daha fazla kalması çapraz bulaşma riskini arttırır, bu nedenle bu gıdaları doğrudan salata yapın veya fırına atın.

Mantarlar

Et gibi mantarlar da su ile uzun süre temas ettiğinde tat ve tutarlılık açısından değişebilirler. Temizlendikleri kap veya yakınında yüzeyler kirlenmediği sürece mantar tehlikeli olmaz. Mantarı su dolu kap içerisinde yıkamayın,  nemli bir kağıt havluyla silin. Çünkü mantar sünger gibi suyu emer.

Yumurta

Pek çok kişi, kir veya mikrop kalmadığından emin olmak için yumurtanın kabuğunu kırmadan veya onu kaynatmadan önce yumurtayı yıkar. Fakat yumurtalar paketlenmeden üretici firma tarafından iyice yıkanır ve yumurta yüzeyine yenilebilir bir mineral yağ filmi uygulanır. Bu film, bakterilerin yumurtanın içine nüfuz ederek yumurtayı kirletmesini önler. Pişirmeden önce bir yumurtayı yıkadığınızda, kabuğu gözenekli olduğundan bakterilerin yumurtanın içine girmesine neden olur.

Makarna

Makarna sizi nadiren hastalanmanıza neden olur, ancak asla yıkanmamasının nedeni başka. Pek çok insan pişirdikten sonra makarnayı durular, bu da makaranın üzerindeki faydalı nişastaları durulayıp sosların yapışmasını zorlaştırır. Bununla birlikte, pirinç veya kinoa gibi tahıllar da doğru tadı ve kıvamı elde etmeniz için her zaman sadece pişirmeden hemen önce suyla yıkanmalı. (Vasfiye Özcanbaz)

Kategoriler
Yaşam

Sağlığınız için bunları asla tüketmeyin!

Hızlı yaşam tarzının artmasıyla birlikte yaygınlaşan bazı gıda çeşitleri başta tansiyon ve kolesterol olmak üzere pek çok rahatsızlığa yol açabiliyor. Bu rahatsızlıklara yol açan bazı gıdaların tüketimini sınırlamanız sağlığınız açısından faydalıdır.

İşte yememeniz gereken 10 gıda ile onların yerini alabilecek sağlıklı gıdalar:

Cips:

30 gram patates cipsinde 152 kalori ve 3 gramı doymuş yağ olmak üzere 10 gram yağ bulunuyor. Haftada üç kez cips yerseniz, yılda 23,400 kalori tüketiyorsunuz ve göbeğinize gereksiz 3 kilogram ekleniyor. Bu rakamlar sadece bir avuç dolusu yerseniz geçerli.

Bunun yerine patlamış mısır gibi atıştırmalık tüketebilirsiniz. Bunların kalorisi porsiyon başına 100 kaloriden azdır.

Sütsüz krema:

Köpük olarak sıkılan sütsüz kremaların çoğu mısır şurubu ve hidrojenize nebati yağ içeriyor ve bunlar damarlarınızı tıkıyor. Sadece bir yemek kaşığı krema 32 kaloridir.

Bunun yerine az yağlı vanilyalı yoğurt ile tatlılarınızı süsleyebilirsiniz. Bir kaşığı 16 kaloridir, ayrıca içinde kalsiyum var.

Kremalı, ağır hamur işi tatlılar:

Beyaz un, katı bitkisel yağ, beyaz şeker, krema, sos içeren ağır hamur işlerinde çok fazla kalori ve yağ bulunuyor. Bunlar daha çok doymuş ile trans yağlardır ve sağlığınız için zararlıdır.

Bunun yerine tam tahıllı simit tüketebilirsiniz. Hem yağ oranı düşüktür, hem de kalorisi daha azdır.

İçi kremalı makarnalar:

Türkiye’de son zamanlarda yaygınlan ve özellikle tüm gün çalışıp hızlı yemek hazırlamak isteyenlerin başvurduğu  içi kremalı, tereyağlı makarnalarda da yağ ve kalori oranı oldukça yüksektir.

Bunun yerine tam buğday unuyla yapılmış makarnaları tercih edebilirsiniz. Bir kase tam buğdaylı makarna 197 kalori ve 4 gram lif içerir.

Sosis:

İster kızartın, isterseniz soslu yemeğini yapın sosis sağlığınız için oldukça tehlikedir. Bir uzun sosiste 200 kalori ve 15 gram civarında yağ var.

Bunun yerine tavuk ya da hindi ızgarayı deneyin.

Kızarmış tavuk:

Dışarıda fast food restoranlarda yediğiniz ya da hazır olarak aldığınız kızarmış tavuk göğsü, yaklaşık 400 kalori ve 22 gram yağ içeriyor.

Bunun yerine evde derisini alıp ızgara yaptığınızda 120 gram tavuk göğsünde sadece 189 kalori bulunuyor.

İmitasyon peynir:

Dışarıdan ucuza aldığınız peynirler gerçek olmayabiliyor. Yediğiniz bazı hamburgerlerde de bu peynirlerden kullanılabiliyor. Buna dikkat edin.

Bunun yerine peynirinizi güvendiğiniz yerden ve markalardan satın alın. Keçi peyniri bulursanız daha iyi. 30 gram keçi peyniri 76 kalori ve 5 gram protein içeriyor.

Kızarmış patates:

Sıradan bir restoranda yediğiniz 170 gramlık kızarmış patates, aşağı yukarı 570 kalori içeriyor. Bunun yanında büyük bir hamburger de yerseniz 670 kalori ve 39 gram yağ daha vücudunuza ekleniyor.

Bunun yerine dışarıda yemek yediğiniz zaman çocukların yediği küçük kızarmış patateslerden sipariş edebilirsiniz. Bunlar sadece 230 kalori ve 13 gram yağ içeriyor.

Yumuşak beyaz ekmek:

Beyaz undan yapılmış bir dilim ekmek 65 kaloriden biraz daha fazladır. Ancak basit ve hızlıca sindirilen karbonhidrat içerdiğinden kan şekerinizi yükseltebilir.

Bunun yerine aynı kaloriye sahip tam buğday ekmeği yerseniz 2 gram kalp dostu lif, protein ve selenyum, magnezyum ile potasyum gibi besin ögeleri kazanırsınız.

Kısa sürede hazırlanan makarnalar (Noodle):

Ülkemizde son zamanda yaygınlaşan, bardaklarda veya tek kişilik poşetlerde satılan ve sadece  sıcak suyla hazırlanan makarnalarda sodyum oranı çok yüksek. Bunlar yüksek tansiyon, kalp hastalığı, felç ve böbrek hasarı gibi ciddi sağlık sorunlarına yol açabiliyorlar. Ayrıca bunlar yüksek oranda monosodyum glutamat içeriyor. Makarnaların bulunduğu bardakların da sıcak suyla temasında kansere yol açan kimyasallar salgılayabiliyor.

Bunun yerine evde haşlayıp hazırladığınız makarnayı domates ya da lor peynirle güzel bir sos hazırlayıp sağlıklı bir şekilde beslenebilirsiniz. (Vasfiye Özcanbaz)

Kategoriler
Yaşam

Sağlıklı ve lezzetli ızgaranın 6 yolu

Izgara, sağlıklı bir pişirme yöntemi olmasının yanı sıra yiyeceğe pişme sırasında özel bir lezzet katar. Ayrıca, ızgarada pişen yiyecekler şeker hastalığı olan kişiler için faydalıdır.

İşte daha lezzetli ızgaranın 6 yolu

-Yağlı et ve köftelerden kaçının ve ızgaranızı deniz ürünleri ve yağsız et parçalarıyla doldurun. Yağlı köftle ve sucukları yemek zorunda değilsiniz. Tavuk, balık, sığır filetosu ya da bonfile gibi daha sağlıklı seçenekleri tercih edebilirsiniz.

-Tavuğunuzun derisini yüzün. Böylece kalori ve doymuş yağdan kurtulacaksınız. Doymuş yağ kalp hastalığı riskini artırıyor.

-Etlerinizi sirkeli suda marine edin. Böylece, sirke, zeytinyağı, limon suyu, sarımsak, çeşitli baharatlar ile kendi karışımınızı hazırlayabilirsiniz.

-Izgara kolay görünebilir. Ancak, ızgaranın nasıl yapıldığını biliyorsanız kolaydır. Bir parça eti ne sıklıkta çevireceğinizi ve bunu ne zaman yapacağınızı biliyor musunuz? Buna benzer basit ızgara sırlarını öğrenerek, daha eğlenceli, sağlıklı ve güzel ızgaralar yapabilirsiniz.

-Biraz kabak, patlıcan, mantarı da şişe dizebilirsiniz. En sevdiğiniz sebze ve meyvelerin çoğu, ızgaraya konduğunta yeni bir lezzetle sizi büyüleyecektir. Bunları ızgaraya koymadan önce biraz zeytin yağı sürün.

-Yiyeceklerinizin lezzetli olması için paketler içinde ızgaraya koyabilirsiniz. Akşam yemeğinizi ızgarada yapmak mangalda pişmiş et ya da közlenmiş mısır olması anlamına gelmiyor. Pakette pişirmek, ızgara üzerinde değişik yemekler yapmanıza imkan verecektir. Alüminyum folyoya biber, soğan, mısır, fasulye ve bunun gibi istediğiniz sebzeyi koyup içine biraz da zeytinyağı ya da et, tavuk suyu ekleyerek pişirebilirsiniz. Bu paketi ızgaranın üzerine yerleştirin. Bu yöntem, balık ve kemiksiz tavuk göğsü gibi lezzetli ve çabuk pişen gıdalarda daha çok işe yarar. (Vasfiye Özcanbaz)

Kategoriler
Soru-Cevap

Tavuklar neden uçamaz?

Yaban tavukları kesinlikle uçabilirler. Binlerce yıldır seçilerek büyütülen tavukların kısa bir kanat çırpışıyla bir ağacın tepesine uçmaları zor. Çünkü çok ağırlar.

Özgürce kümeslerinin dışında dolaşan tavukların kanatlarında uçuş tüyleri var. Bu onların kısa daireler içinde uçmalarını sağlıyor, ancak uzaklara uçmasını engelliyor.

Kategoriler
Yaşam

Elmanın şaşırtıcı 6 kullanımı

Günde bir elma yemenin sağlığınız için tahmininizden daha fazla iyi olduğu önceki araştırmalarda kanıtlanmıştı. Ancak, elmanın yemek dışında evinizde farklı alanlarda da kullanılabileceğini biliyor musunuz?
İşte Reader’s Digest dergisinde yer alan, elmanın sıradışı 6 kullanım alanı:

Sulu bir tavuk kızartmanıza yardım eder

Eğer kızarmış tavuğunuz fırından dolayı kuruyorsa, bunu dert etmeyin. Bir sonraki seferde, tavuğunuzu fırın tepsisine yerleştirmeden önce tavuğun içine bir elma sıkıştırın. Tavuk piştiği zaman, meyveyi çıkarıp çöpe atın,lezzetli ve kuru olmayan tavuğunuz yenmeye hazır olacaktır.

Keklerinizi taze tutuyor

Ev yapımı ya da marketten aldığınız keklerinizin ömrünü uzatmanın en basit ve etkili yolunu bilmek ister misiniz? Keklerinizi sakladığınız kaba yarım elma koyun. Bu kekin nemini oldukça uzun süre içinde tutmasına yardımcı olacaktır.

Yeşil domatesleri olgunlaştırıyor

Bir deste yeşil domatese sahipseniz bunları yemek için bir an önce olgunlaşmalarını istersiniz. Domateslerin hızlı bir şekilde olgunlaşması için elmalarla birlikte birkaç gün kese kağıdında bekletin. En iyi sonuç için oran ise kese kağıdında bir elma için 5-6 domates bulunmasıdır.

Sertleşen kahverengi şekerinizi yumuşatır

Kahverengi şekerin neme maruz kaldığında sertleşmek gibi sinir bozucu bir alışkanlığı var. Kendinden kapanan plastik poşet içine kahverengi şekerinizle birlikte bir elma yerleştirin. Poşetin ağzını sıkıca kapattıktan sonra bir ya da 2 gün bu poşeti kuru bir yere bırakın. Şekeriniz, tekrar kullanabileceğiniz kadar yumuşayacaktır.

Çorbalarda ve tencere yemeklerinde fazla tuzu alır

Yemeğinize ya da çorbanıza yanlışlıkla fazla tuz attığınız zaman, tencereye birkaç elma (ya da patates) dilimi doğrayın. 10 dakika kadar piştikten sonra dilimleri alın. Böylece, yemeğinizin aşırı tuzunu elma dilimleri çekecektir.

Dekoratif bir şamdan yapabilirsiniz

Sofranıza doğal şamdanlar yaparak, samimi bir hava verebilirsiniz. Meyvelerin göbeğini çıkarma aleti kullanarak, büyükçe birkaç elmanın içine dörtte üç büyüklüğünde çukur oyun. Her deliğin içine uzun dekoratif mumlar yerleştirin. Elmaların çevresini birkaç yaprakla ya da çiçeklerle süsleyin. (Vasfiye Özcanbaz)

Kategoriler
Yaşam

Bunlar zehirlenmenize yol açabilir

Yediğiniz sebzelerde, meyvelerde, ette ya da tavukta çeşitli bakteriler bulunabiliyor ve bunlar büyük salgınlara bile neden olabiliyor. Bu bakterilerden korunmak için ise yemek hazırlama ve pişirme koşullarına çok dikkat etmelisiniz.

İşte gıda zehirlenmesine yol açan çeşitli gıdalar:

Listeria bakterisi: Çiğ meyve ve sebze

Bu bakteri peynir gibi bazı işlenmiş gıdaların yanı sıra kavun, taze meyve ve sebzelere de bulaşabiliyor. Enfeksiyonun belirtileri ateş, kas ağrısı, mide bozulması ya da ishaldir ve bakteriye maruz kaldıktan 2 gün ile 2 ay sonra oluşur. Çiğ meyve ve sebzeleri kullanmadan önce mutlaya iyice yıkayın ve buzdolabında 4 derecenin altında saklayın.

Listeria: Pastörize edilmemiş süt ürünleri

Çiğ sütle yapılan yoğurt ve yumuşak peynir gibi süt ürünleri listeria bakterisi için sığınaktır. Çünkü listeria düşük sıcaklıkta yaşayabilir. Bu yiyecekleri buzdolabına koyunca bakteri ölmez. Yaşlılar, hamileler ile bağışıklık sistemi düşük olan kişiler daha fazla risk altındadır. Mutlaka pastörize süt ve süt ürünü kullanın.

Salmonella: Taze ürünler

Taze meyve ve sebzelere de salmonella enfeksiyonu bulaşabilir. Salgınlar daha çok domates, acı biber, salata yeşilliklerinde görülür. Çünkü bunlar daha çok çiğ ya da az pişmiş yenir. Bu yiyecekleri iyice yıkayıp kurutun ve 4 derecenin altında buzdolabında saklayın.

Salmonella: Tavuk ve yumurta

Salmonella bakterisi her yiyeceğe bulaşabilir, fakat hayvan dışkısıyla temas nedeniyle hayvansal ürünlerde risk daha fazladır. Tavuklardan yumurtaya geçen bakteri taze yumurtalarda da bulunabiliyor. Belirtileri arasında mide krampları, ateş, 12-72 saat süren ishal bulunuyor. Hastalık genellikle 4-7 gün sürer. Asla çiğ ya da az pişmiş yumurta tüketmeyin.

Kampilobakter:

Sadece bir damla çiğ tavuk suyu bile kampilobakter hastalığına yol açabilir. Belirtileri ise ateş, kramplar, ishal ve kusmadır. Birçok insan bir haftadan kısa süre içinde iyileşir. Çiğ tavukla işiniz bittikten sonra ellerinizi, kesme tahtasını, tezgahın üzerini ve bıçağı ılık, sabunlu suyla yıkayın. Tavuğu en az 75 derecede pişirin.

E.coli: Sığır eti

E. coli sığırın bağırsaklarında yaşar ve kesim sırasında etine bulaşır. E.colinin belirtileri aşırı karın ağrısı, sulu ishal ve kusmadır. Hastalık bakteriye maruz kalındıktan birkaç gün sonra ortaya çıkar ve yaklaşık 1 hafta sürer. Eti en az 75 derecede pişirin, pişmiş eti çiğ eti hazırladığınız tabağa asla koymayın. Kullandığınız aletleri, ellerinizi ılık, sabunlu suyla yıkayın.

E.coli: Çiğ meyve suyu ve süt

Pastörize edilirken bakterileri öldürmek için ısı kullanılır. Pastörize kutu süt ya da meyve sularında tehlike yoktur. Ancak sokaklarda satılan sıkma meyve sularında ve sütlerde E.coli bulunabilir. Sadece pastörize ürünler kullanın. Emin değilseniz içmeden önce sütü kaynatın. Ayrıca sebze ve meyveler bakteri taşıyan suyla sulanırsa ya da gübrelenirse bu yiyeceklerde de E.coli bakterisi bulunur. Ispanak gibi yapraklı sebzelerde risk daha fazladır.

Botulizm: Konserve gıdalar

Nadir görülen botulizm ölümcül olan bir hastalıktır ve uygun şekilde konserve yiyeceklerde bulunur. Aynı şekilde bal, kurutulmuş et, tuzlu ve tütsülenmiş balığın yanı sıra evde yapılan konserve gıdalarda da risk bulunuyor. Bebekler daha fazla hastalık riski taşır. 1 yaşın altındaki çocuklara asla bal vermeyin. Belirtileri arasında kramplar, kusma, solunum sorunları, yutkunma güçlüğü, çift görme, halsizlik veya felçtir.

Hepatit A: Uygun olmayan yemek hazırlama koşulları

Hepatit A virüsü karaciğere saldırır ve ateş, yorgunluk, bulantı, kilo kaybı ve vücutta sararmaya neden olur. Birçok enfeksiyon hafif atlatılır. Hasta kişi ellerini güzelce yıkamaz ve yiyeceklere, eşyalara dokunursa hastalık başkalarına yayılır. Hepatit A’ya karşı aşı yaptırmalısınız. Yemek hazırlamaya başlamadan önce ellerinizi güzelce yıkayın.

Ne zaman doktora gitmelisiniz?

Gıda zehirlenmelerinin büyük çoğunluğu kendi kendine geçer. Fakat bu belirtiler varsa mutlaka hastaneye gitmelisiniz: Yüksek ateş, kanlı dışkı, uzun süreli kusma, 3 günden uzun süren ishal, ağız kuruluğu, idrarda azalma gibi susuzluk belirtileri.

Güvenli yemek hazırlama önerileri:

-Yemek hazırlamaya başlamadan önce ellerinizi iyice yıkayın.
-Kesme yüzeylerini, kullandığınız aletleri ve tezgahın üzerini çiğ et ve tavukla işiniz bitince hemen yıkayın.
-Akan suyun altında yıkayın ve kağıt havluyla kurulayın.
-Marul ya da lahananın dış kabuklarını çıkarıp atın.
-Tavuk, et, yumurtayı uygun ısıda pişirin.
-Sıcak yemekleri sıcak, soğuk olanları ise soğuk tutun. (Vasfiye Özcanbaz)