Pasifik Okyanusundaki Yap adasında, altın ya da gümüş gibi değerli bir malzeme bulunmadığı için adanın sakinleri ticaret için para birimi olarak Rai adı verilen dev kalker diskleri kullanır. Bazıları çok büyük olan bu diskler istenilen yere kalın sırıklarla taşınmakta.
Rai taşları, ortasında bir delik bulunan, halka gibi büyük yuvarlak disklerdir, 3.6 metre yüksekliğinde ve her biri beş ton ağırlığındadır. Amusing Planet’te yer alan habere göre, bu taşların bazıları çok büyük olduğu için hiç hareket etmiyor. Taşınmaz mallar gibi basitçe sahiplenilir ve işlem veya mülkiyeti sözlü tarihe kaydedilir. Rai’nın nerede durduğu önemli değil, esas kime ait olduğu önemlidir.
Gerçek para olarak kullanılıyor
Büyük bir Rai, yanlışlıkla düştüğünde ve deniz tabanına battığında kanoyla taşınmıştı. Bu durum bir daha hiç görülmemiş olmasına rağmen, herkes Rai’nın adada olması gerektiğine karar verdi, bu yüzden gerçek para birimi olarak işlem görmeye devam etmektedir.
Bir Rai’yı taşırken, delikten güçlü bir sırık geçirilir ve erkekler tarafından istenen yere taşınır. Küçük Rai taşlarının çapı ise 7-8 santimetredir ve işlenmesi çok kolaydır. (Vasfiye Özcanbaz)